تحلیل عامل‌های مؤثر بر تقاضای صنعت تایر کشور در راستای سند چشم‌انداز بیست‌ساله با رویکرد سیستمی و دیماتل فازی

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 مدیر توسعه و تبلیغات بانک قرض الحسنه رسالت-استان تهران

2 مدیرعامل شرکت ایران سیلندر

چکیده

صنعت تایر به‌واسطه‌ی نیاز شدید جامعه‌ها به آن، همواره دست‌خوش تحول‌های عظیمی بوده و مسیر پرپیچ‌وخمی را پیموده است. در این پژوهش، پژوهش‌گر پس از مرور مبانی نظری پژوهش، در پی یافتن عامل‌های مؤثر بر تقاضای تایر در راستای سند چشم‌انداز است. سپس به‌منظور درک متغیرهای تأثیرگذار بر این رابطه و باهدف رسیدن به افق چشم‌انداز 1404 شمسی و با کمک روش دلفی، از رویکرد مدل‌سازی پویایی سیستم‌ها و ترسیم نمودارهای علی حلقوی، یک مدل مفهومی طراحی و تحلیل‌شده است. در ادامه به‌منظور شناخت متغیرهای کلیدی اثرگذار و اثرپذیر بر کل زنجیره، از 5 نفر از خبرگان بهره بردیم و پرسش‌نامه‌های پژوهش، درقالب دیماتل فازی تهیه، توزیع و جمع‌آوری شد. نتیجه‌ها نشان‌دهنده‌ی وجود 9 عامل کلیدی بر کل رابطه‌های دوسویه‌ی تقاضای تایر و تقاضای خودرو بود. بر اساس این نتیجه‌ها از این 9 عامل، 5 عامل بر تقاضای تایر و 4 عامل بر تقاضای خودرو در کل زنجیره تأثیرگذار هستند. هم‌چنین تحلیل‌ها بر این نکته صحه گذاشت که تقاضای تایر در ایران منتج از تقاضای خودرو بوده و بدون آن معنی نخواهد یافت.

کلیدواژه‌ها


1- الهی، مرتضی؛ لطفی، محمد مهدی؛ (1392). تحلیل تغییرات نیروی انسانی صنعت تایر خودروی سواری کشور با رویکرد پویایی‌های سیستمی، مدیریت صنعتی دانشگاه تهران، دوره‌ی 5، شماره‌ی 2، ص 48-23.
2- توانا، اکبر؛ امامی، ناصر؛ تنها، مصطفی؛ تقوایی، سعید؛ (1388). سند چشم‌انداز توسعه‌ی صنعت لاستیک کشور در افق 1404 شمسی، شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک. انجمن صنفی صنعت لاستیک ایران.
3- بکی حسکوئی، مرتضی؛ تاجیک، الناز؛ (1391). پیش‌بینی تقاضای خودرو با استفاده از رویکرد اختیار واقعی مطالعه‌ی موردی محصولات گروه خودروسازی سایپا، فصلنامه‌ی تحقیقات توسعه اقتصادی، شماره‌ی هشتم، ص 56-31.
4- نصیری، صیاد؛ رستمی، پیمان؛ زارع، اسماعیل؛ رهبر، علی؛ معاونی، بیژن؛ (1396). مدل‌سازی و شبیه‌سازی تایر خودرو روی سطح استوانه‌ای، نشریه‌ی صنعت لاستیک ایران، شماره‌ی 8، ص 33-23.
5- اصغری زاده، عزت ‌ا لله؛ انصاری، منوچهر؛ کیانی مأوی؛ زهرا (1385). وزن دهی و رتبه‌بندی شاخص‌های مؤثر بر کیفیت لاستیک خودرو با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه‌ی مطالعه‌ی موردی: شرکت کویر تایر، فصلنامه‌ی دانش مدیریت، سال 19، ش 75، ص 21-3.
6. The Middle East and Africa Car/LCV market (2008), PR Newswire Europe Limited, London.
7- گزارش وزارت صنایع و معادن ایران، (1385). وزارت صنعت، معدن و تجارت.
8- صارمی، محمود؛ اژدری، بهنام؛ (1387). اثر توان‌مندی‌های چابکی بر عملکرد تولیدی در شرکت‌های سازنده قطعات و مجموعه‌های خودرو با رویکرد شبکه‌های بیز، فصلنامه‌ی مدرس علوم انسانی، دوره‌ی 13، ش 2، 207-181.
9. Official site of Iranian Ministry of industry and mining, http://www.mim.gov.ir, 2002.
10- محمدفام، ایرج؛ بهرامی، عبدالرحمن؛ گل‌محمدی، رستم؛ فاطمی، فرین؛ محجوب، حسین؛ (1388)؛ ارتباط استرس شغلی و حوادث در یک شرکت خودروسازی، فصلنامه‌ی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، سال سیزدهم، ش 2، ص 144-135.
11. Clarke S., (2006). Contrasting perceptual, attitudinal and dispositional approaches to accident involvement in the workplace. Safety Sci, pp 44 (6): 537- 550.
12- گزارش تحقیقات شرکت سایپا، (1385)؛ شرکت سایپا.
13- موریس، اولن؛ فیلیپس، چالرز؛ (1385)؛ تحلیل اقتصادی نظریه و کاربرد (اقتصاد خرد)، ترجمه‌ی اکبر کمیجانی، دانشگاه تهران، ج 2، چاپ 7.
14- سالواتوره، دومینیک، (1386). تئوری و مسائل اقتصاد خرد، ترجمه‌ی حسن سبحانی، نشر نی، چاپ 35.
15- نیلی، مسعود (1386)؛ مبانی اقتصاد، نشر نی.
16- نظری، محسن (1385)؛ اقتصاد کلان رشته مدیریت، انتشارات نگاه دانش، تهران.
17- ناظمی، جمشید؛ جنگی، امیرحسین؛ مؤمنی، علی (1385)؛ پیش‌بینی بازار خودرو ایران بر اساس رفتار بازار خودرو جهانی، تحقیقات گروه سایپا، کنفرانس بین‌المللی مدیریت بازاریابی.
18. Investing in global leadership(2005). Michelin, Paris, Nov.
19. Forrester, J. W. (1971). Principles of systems. Productivity Press, Cambridge.
20. Richard W. Stevenson & Prof. Eric F. Wolstenholme, (1993), Modeling for Competitive Advantage (3- days Workshop Presentation), St. George Swallow Hotel, Harrogate USA.
21. International Sociology, ISA, March, (1992), P. 115, Vol. ‌7, No.1, London, SAGE.
22. Zhou Quan, Huang Weilai, Zhang Ying. (2010). Identifying success factors in emergency management using a fuzzy DEMATEL method, Safety Science.
23. Lin, C. L., Hsieh, M. S., Tzeng, G. H. (2010). Evaluating vehicle telematics system by using a novel MCDM techniques with dependence and feedback. Expert Systems with Applications, 37(10), 6723‌-6736.
24. Lin, C. L., Tzeng, G. H. (2009). A value-created system of science (technology) park by using DEMATEL. Expert Systems with Applications, 36(6), 9683- 9697.
25. Tsai, W. H., Chou, W. C. (2009). Selecting management systems for sustainable development in SMEs: A novel hybrid model based on DEMATEL, ANP, and ZOGP. Expert Systems with Applications, 36(2), 1444- 1458.
26. Tzeng, G. H., Chiang, C. H., & Li, C. W. (2007). Evaluating intertwined effects in elearning programs: A novel hybrid MCDM model based on factor analysis and DEMATEL. Expert Systems with Applications, 32(4), 1028- 1044
27- نظام‌الدین فقیه (1393)؛ سیستم‌های پویا: اصول و تعیین هویت، سازمان مطالعه و تدوین کتاب‌های علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
28- حمیدی زاده، محمدرضا؛ (1379)؛ "پویایی‌های سیستم"، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
29- بهرامی، آرش؛ یادگارزاده، غلامرضا؛ پرند، کوروش (1386)؛ "تعیین خط‌مشی‌ها و عامل‌های تأثیرگذار در ارزشه‌ی ابی درونی گروه‌های آموزشی: رویکردی بر اساس پویایی سیستم‌ها"، فصلنامه‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره‌ی 44، ص 84-49.